Maai Mei Niet

De Vlaamse biodiversiteit staat onder grote druk. Hoe zorgen we ervoor dat we opnieuw meer verschillende planten en bloemen in onze tuinen krijgen? Vooral door iets níet te doen, zeggen de experts. In de maand mei, waarin veel grassen en kruiden groeien, laten we onze grasperken best met rust. Zo krijgen de plantjes de kans om te groeien, waardoor ze ook meer vlinders, bijen en andere insecten aantrekken. Die op hun beurt cruciaal zijn voor de bestuiving en voortplanting van vele planten.

Dat is de boodschap van de campagne ‘Maai Mei Niet’, met de steun van KU Leuven en heel wat Vlaamse natuurorganisaties. Ook het Middelheimmuseum, dat wel 30 hectare park- en tentoonstellingsruimte heeft, doet hier opnieuw aan mee. Deze lente zijn we gestart met een nieuw extensief grasbeheer: we maaien voortaan nog minder dan vroeger.

Het Middelheimmuseum is zowel museum als park. Bij het parkbeheer gaat daarom evenveel aandacht naar de natuur als naar de kunstwerken en de bezoekers. Om in dat ambitieuze opzet te slagen, werkt het museum nauw samen met de groendienst van de stad Antwerpen, expert in het beheer van openbare parken en tuinen. Die tekende een nieuwe visie uit, waarop ze het grasbeheer afstemt.

Basisprincipe is ‘extensief grasbeheer’. Dat betekent dat de groendienst alleen nog kort maait waar en wanneer het écht nodig is. Een heel verschil met vroeger! Tot enkele jaren geleden werden verschillende graslanden in het Middelheimmuseum periodiek kortgemaaid, voor een verzorgd landschap. Door meer aandacht voor biodiversiteit is vandaag extensief maaien de norm: slechts 2 tot 3 keer per jaar in plaats van om de paar weken.

Concreet komt er deze lente zo'n 13.515 m² extensief grasland bij in het museum. De bestaande extensieve parkzones worden behouden. Dat brengt de totale oppervlakte aan extensief grasland in het museum op 80.780 m². Dat is zowat een vierde van de totale parkoppervlakte, bijna 12 voetbalvelden bij elkaar! Al deze grasvlaktes worden twee keer gemaaid. De eerste keer in juni, net na de ‘Maai Mei Niet’-maand, een tweede keer in oktober-november. Tijdens de rest van het jaar kunnen de gewassen hoog opschieten.

Dit jaar werken we volop aan een nieuwe presentatie van de kunstwerken in het museum. Heel wat sculpturen krijgen een nieuwe plaats in het museum. Bij die transformatie liet het museum een geïntegreerde scenografie voor het park uittekenen, met ook aandacht voor het beheer van het park.

Natuurlijk moeten de kunstwerken wel toegankelijk blijven voor bezoekers. We stimuleren wildgroei, maar het mag ook geen verwildering worden. Daarom maaien we, ook in mei, uitzonderlijk enkele stroken gras. Zo krijgen de paden 10 tot 15 maaibeurten dit jaar. Ook de boorden worden om de paar weken gemaaid. 

Dankzij het nieuwe extensieve grasbeheer blijft het kunstpark vier seizoenen lang verzorgd, met veel aandacht voor alle levensvormen. Niet alleen dat van de bezoekers, maar ook van de plantjes, de kruiden en de bloemen, de vlinders, bijen, insecten, vogels en vele andere dieren in het museum.  

‘Maai Mei Niet’ is een project van Knack, met de steun van KU Leuven, Mijn Tuinlab, Bond Beter Leefmilieu, Velt, Het Ministerie voor Natuur, HoGent en Vogelbescherming Vlaanderen.