Over COME CLOSER

De deelnemende kunstenaars maken in COME CLOSER allemaal plaats voor nieuwe verhoudingen tussen kunstenaar, kunstwerk en publiek. De traditionele afstand tussen de drie wordt vervangen door een spannende uitwisseling en verbinding.

Sculpturen in brons en steen maken dezelfde levende processen door als de lichamen van performers. Toeschouwers helpen het kunstwerk tot stand brengen. Kunstenaars vervangen het object op de sokkel door een levend lijf. Beelden zijn veranderlijk, vloeibaar zelfs.

De tijd dat een object in een museum rationeel gecategoriseerd en bewaard werd, ligt achter ons. De tijd dat de toeschouwer slechts aan zet was aan het einde van een artistiek proces, ook. COME CLOSER toont dat kunstenaars vandaag de grenzen blijven verleggen van waar het kunstwerk begint en eindigt. Ze leveren niet zomaar objecten om getoond te worden, maar blijven zelf betrokken of nodigen andere makers uit om hun werk te vervolledigen. En ze vragen eenzelfde betrokkenheid van het publiek, dat niet zomaar een passieve rol speelt, maar zelf ook actief aan het creatieproces kan deelnemen.

Zo zegt COME CLOSER niet alleen iets over de kunst van vandaag, maar ook over ons leven van elke dag. Want ook in de talloze interacties die we dagelijks aangaan nemen we telkens andere rollen op. We zijn daarbij tegelijk altijd onszelf, én ook telkens een beetje iemand anders: online of niet, tussen collega’s, bij onze ouders, bij vrienden. Het is 'performen' in voortdurende uitwisseling met onze omgeving, en onderhevig aan allerlei factoren.

Daarbij maken we voortdurend keuzes, actief of passief. Tonen we onszelf als individu of zetten we ons in voor het collectief? Willen we een persoonlijke of een sociale ervaring? Hoeveel maken we zichtbaar, en wat houden we verborgen? Dat alles gebeurt grotendeels onbewust. Tot iemand ons een andere rol aanbiedt, of hierover een gesprek opent.

COME CLOSER is een speelse uitnodiging om uit onze rol te vallen, en een nieuwe uit te proberen.

In het Middelheimmuseum kan je van 7 juni tot en met 29 september de prikkelende installaties van de groepstentoonstelling bezoeken. Laat je verrassen, verwonderen en meeslepen door de sculpturen en interactieve installaties van een 25-tal kunstenaars uit binnen- en buitenland.

DE SINGEL programmeert in dezelfde periode een aantal complementaire podiumvoorstellingen die de grenzen van de performance aftasten. Enkele kunstenaars die een voorstelling brengen in DE SINGEL tonen ook werk in het museum. Op het voorplein van de kunstsite komt een nieuwe permanente installatie van de Nigeriaanse kunstenaar Temitayo Ogunbiyi. De speelse open ruimte nodigt mensen uit om met elkaar in interactie te gaan.

Een feestelijk openingsweekend in het Middelheimmuseum en een groot slotfeest in DE SINGEL bakenen de zomertentoonstelling af. Tussen beide events is er ook elke maand een performanceweekend in het kunstpark waarin je unieke en herhaalde performances kan beleven.

Misschien verwacht je dat het kunstwerk van de kunstenaar klaar is wanneer jij het te zien krijgt in een museum of op de planken? De voorstellingen, sculpturen en interactieve installaties van COME CLOSER nodigen je uit om niet alleen aandachtig te kijken, maar soms ook een andere rol op te nemen. En daarbij andere, nieuwe verbindingen aan te gaan. Die rol kan heel verschillend zijn van werk tot werk.

Sommige kunstenaars of makers bepalen met een instructie wat jij als toeschouwer met het kunstwerk kan doen. Anderen kiezen ervoor om uitvoerende kunstenaars ermee aan de slag te laten gaan. Er zijn makers die hun performances zelf uitvoeren, andere laten die uitvoeren door performers. Of misschien wel door jou, door andere toeschouwers, of door allebei samen. Zo ontstaat telkens een andere wisselwerking tussen kunstenaar, kunstwerk en publiek.

Ook de lijn tussen ’actief’ en ‘passief’ wordt vloeibaar. Bepaalde kunstwerken zetten je gedachten in beweging, andere bewegen je hele lichaam. Sculpturen kunnen ook bestaan in verschillende versies. Net als bij performances is elke uitvoering dan telkens een beetje anders. Nog andere kunstwerken lijken wel te leven en zijn daardoor ‘onaf’. Ze veranderen van kleur of van vorm. Of ze zijn vluchtig en ongrijpbaar, gemaakt van schuim. Het veranderproces zelf heeft iets van een performance.

Bij de installaties en performances in deze tentoonstelling nodigen we je uit om van nabij te kijken naar je eigen inbreng. Hoe verhoudt je lichaam zich tot dat van de maker, van de performers en de kunstwerken zelf? Wat gebeurt er met jou wanneer je met een werk aan de slag gaat, en wat als iemand anders dit doet? Bij elke performance maak je even deel uit van een sociale constructie, en heb je ook echt impact. Het effect is vaak onvoorspelbaar, het kunstwerk telkens weer anders.

De installaties en performances in deze tentoonstelling nodigen je uit om keuzes te maken. Net zoals je dit voortdurend doet in je dagelijks leven. Bij elk contact maken we beslissingen. Stappen we elkaar voorbij of gaan we in gesprek? Laten we onszelf kennen, of houden we wat achter de hand? We zijn zelf de performers in ons eigen leven. Altijd in interactie met anderen, met onze omgeving en met de maatschappij.

Bij elk sociaal contact kruipen we automatisch in een bepaalde rol. Je kan tegelijk zoon, broer, vader en vriend zijn. Met wie je in contact komt, bepaalt jouw rol op dat moment. Dat is ook zo wanneer je het museum of DE SINGEL bezoekt. Wanneer je een kunstwerk bekijkt, kan je dit doen als kunstkenner, als nieuwsgierige wandelaar, als toevallige passant, onderweg naar een andere plek. Bij een ontmoeting iets verderop ben je misschien collega, moeder of vriendin. Bij elke interactie spring je in een andere rol. Soms bewust, soms onbewust.

De kunstwerken van COME CLOSER nodigen je uit om ook eens andere rollen te spelen. Zo kan je doorheen de tentoonstelling verschillende rollen naast en door elkaar spelen.

Door telkens voor een korte tijd een nieuwe rol aan te nemen, en er weer uit te stappen, word je je er misschien bewust van. Dit kan je aan het denken zetten over de rollen die je vervult in je dagelijks leven, met andere mensen en in andere omgevingen, buiten het museum. De performances nodigen je uit om veilig uit je rol te vallen, en heel andere uit te proberen. Zodat je dit achteraf ook kan in een heel andere context.

Het Middelheimmuseum en DE SINGEL zijn buren van elkaar. Op de kaart en in de kunsten. Het museum met zijn kunstpark richt zich op evoluties binnen de sculptuur, in het museum en in de stad. Het internationale kunstenhuis heeft zijn wortels in de podiumkunsten en de architectuur. Op beide plekken ontmoeten hedendaagse sculptuur en performance elkaar. Deze tentoonstelling brengt beide instellingen nog dichter bij elkaar.

Het Middelheimmuseum werd in 1950 opgericht als museum voor beeldhouwkunst. Opvallend genoeg begon in diezelfde periode ook de performancekunst zich te ontwikkelen. Sculptuur en performance evolueerden sindsdien los van elkaar. Pas zo’n 70 jaar later, in 2009, kreeg performancekunst voor het eerst een plaats in de collectie van het Middelheimmuseum.

Dat gebeurde tijdens ‘Beam Drop’ (2008) van Chris Burden. Een hoge kraan liet meer dan 100 stalen platen vallen in een put van vloeibaar cement. De opvallende sculptuur, die er vandaag nog altijd staat, ontstond zo tijdens een spectaculaire live-performance met publiek. In de jaren die volgden opende het museum zich steeds meer voor sculpturaal werk met performances.

Ook het internationaal kunstcentrum DE SINGEL maakte een stevige ontwikkeling door. Lang lag de focus op de podiumkunsten. In de laatste jaren integreert DE SINGEL ook sculptuur. Het kunstenhuis tast vandaag actief af wat hedendaagse invullingen van ‘sculpturen in de publieke ruimte’ kunnen zijn.

Zo groeien het Middelheimmuseum en DE SINGEL steeds dichter naar elkaar toe. Sculptuur en performance ontmoeten elkaar in beide instellingen, op heel verschillende manieren. COME CLOSER nodigt je uit die manieren te ontdekken, en jouw plaats daarin te vinden.

Meer info op www.comecloser.be.